Czy żucie gumy jest zdrowe? Poznaj fakty

Historia gumy do żucia

Instynktowna potrzeba żucia towarzyszy ludziom od zarania dziejów. Najstarsze dowody na żucie naturalnych substancji pochodzą sprzed 9 tysięcy lat. Znaleziono je na terenie dzisiejszej Skandynawii. Starożytni Grecy żuli żywicę drzewa gumowego zwaną mastyksem. Była to pierwsza naturalna guma do żucia. Współczesna guma do żucia pojawiła się w XIX wieku. John Curtis wyprodukował pierwszą gumę w 1848 roku. William Finley udoskonalił jej skład i opatentował recepturę. Udoskonalenie formuły gumy balonowej zajęło ponad 20 lat. Dziś guma do żucia ma kształty, jakie znamy obecnie.

Z czego powstaje guma do żucia?

Guma do żucia ma kilka podstawowych elementów. Wszystkie składniki muszą być bezpieczne do spożycia. Guma składa się z bazy gumowej. Do niej dodaje się substancje słodzące. Ważne są też aromaty i barwniki. Czasem dodaje się cukier puder. Pierwsza guma do żucia powstała na bazie żywicy świerkowej. Dziś baza gumowa to często syntetyczna guma. Używa się polizobutylenu lub polioctanu winylu. Nowoczesna guma do żucia powstaje w wyniku skomplikowanej obróbki ropy naftowej.

Skład gumy do żucia

Skład gumy do żucia bywa różny. Zależy od producenta i rodzaju gumy. Typowe składniki to baza gumowa, substancje słodzące i aromaty. Dodaje się też barwniki.

Kontrowersyjne składniki gumy do żucia

Niektóre składniki wzbudzają kontrowersje. Należą do nich sztuczne słodziki. Przykładem jest aspartam (E951). Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) i Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) uznają aspartam za bezpieczny w niskich dawkach. Jednak niektórzy naukowcy ostrzegają przed jego potencjalnym wpływem na zdrowie. Osoby z fenyloketonurią muszą unikać gum słodzonych aspartamem. Inne kontrowersyjne dodatki to przeciwutleniacze. Butylowany hydroksytoluen (BHT, E320) to syntetyczny przeciwutleniacz. Jego toksyczność budzi sprzeczne wyniki badań. Dwutlenek tytanu (E171) bywa powiązany z uszkodzeniem układu nerwowego. Doniesienia z 2017 roku w czasopiśmie 'NanoImpact' o tym wspominają. Choć dodatki są legalnie dopuszczone do spożycia, warto sprawdzać skład gumy.

Wpływ gumy do żucia na zdrowie

Guma do żucia wpływa na organizm na wiele sposobów. Może mieć pozytywne i negatywne skutki. Zależy to od składu gumy i częstotliwości żucia.

Korzyści zdrowotne żucia gumy

Żucie gumy przynosi kilka korzyści. Może wspierać zdrowie jamy ustnej. Pomaga też w redukcji stresu. Może wpływać na koncentrację.

Zdrowie jamy ustnej

Żucie gumy stymuluje produkcję śliny. Ślina działa jako naturalny środek czyszczący. Wypłukuje resztki jedzenia z zębów. Neutralizuje działanie kwasów w jamie ustnej. Ślina chroni zęby przed próchnicą. Bezcukrowe gumy do żucia są szczególnie korzystne. Guma bezcukrowa stymuluje wydzielanie śliny. Zmniejsza ryzyko próchnicy. Polskie Towarzystwo Stomatologiczne zaleca żucie gumy bez cukru. Guma do żucia bezcukrowa ma działanie oczyszczające zęby. Jest pomocna po posiłku, gdy nie można umyć zębów. Gumy z ksylitolem są najbardziej skuteczne. Ksylitol hamuje rozwój bakterii Streptococcus mutans. Te bakterie przyczyniają się do próchnicy. Badania pokazują, że ksylitol zapobiega próchnicy w 75%. Guma zawierająca ksylitol jest zalecana po każdym posiłku. Żucie gumy może zmniejszyć liczbę złych bakterii w jamie ustnej nawet o 75%.

Redukcja stresu i poprawa koncentracji

Żucie gumy może pomóc w redukcji stresu. Obniża poziom kortyzolu, hormonu stresu. W chwilach stresu żucie gumy obniża poziom kortyzolu we krwi. Podczas żucia gumy stajemy się bardziej zrelaksowani. Żucie gumy może zwiększyć przepływ krwi do mózgu. Może poprawić funkcje poznawcze. Żucie gumy podczas wykonywania zadań wzmaga czujność. Poprawia zapamiętywanie i podejmowanie decyzji. Badania z 2012 roku wykazały zmniejszoną intensywność stresu u studentów żujących gumę.

Wsparcie w kontroli wagi

Żucie gumy może pomóc w kontroli apetytu. Może być sposobem na zmniejszenie podjadania. Guma ma mało kalorii. Jedna drażetka/listek ma około 10 kcal. Dr Paula J. Geiselman wskazuje na potencjał gumy do żucia w kontroli apetytu.

Poprawa trawienia

Żucie gumy stymuluje produkcję śliny. Ślina zawiera enzymy trawienne. Może to wspomagać trawienie. Żucie gumy może przyspieszyć powrót jelit do normalnego działania po operacjach. Badanie wykazało znaczną poprawę u pacjentów po operacji serca. Przed badaniem 3,43% chorych miało zaburzoną drożność jelit. Po badaniu odsetek spadł do 0,59%. Dr Sirivan S. Seng sugeruje włączenie gumy do standardowej opieki po operacji serca.

Potencjalne problemy i zagrożenia

Nadmierne żucie gumy może prowadzić do problemów. Dotyczą one jamy ustnej i stawów żuchwy. Mogą też wpływać na układ trawienny.

Problemy stomatologiczne

Guma do żucia z cukrem sprzyja próchnicy. Cukier to największy wróg zębów. Powoduje wzrost bakterii w ustach. Gumy zawierające cukier mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie zębów. Gumy zawierające cukier mogą sprzyjać powstawaniu próchnicy. Żucie gumy nie zastąpi codziennego mycia zębów. Regularne szczotkowanie i nitkowanie są kluczowe. Guma do żucia, choć korzystna, nie zastąpi regularnego mycia zębów. Intensywne żucie gumy może prowadzić do starcia szkliwa. Dr Krystyna Pikała widziała więcej szkód spowodowanych intensywnym żuciem gumy w postaci starcia szkliwa. Guma może przykleić się do elementów aparatu ortodontycznego.

Problemy ze stawami skroniowo-żuchwowymi

Nadmierne żucie gumy może prowadzić do problemów ze stawami żuchwy. Może powodować bóle stawu skroniowo-żuchwowego. Długotrwałe żucie gumy może prowadzić do bólu. Częste żucie gumy może prowadzić do bruksizmu. Bruksizm to zgrzytanie zębami. Nadmierne żucie gumy może prowadzić do dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ). Może powodować przerost mięśni żwaczy. Czasem prowadzi to do asymetrii twarzy.

Bóle głowy i migreny

Nadmierne żucie gumy może prowadzić do bólów głowy. Dr Nathan Watemberg mówi, że nadmierne obciążenie stawu skroniowo-żuchwowego powoduje bóle głowy. Badanie wykazało poprawę u pacjentów z migreną po rezygnacji z żucia gumy. W badaniu 30 pacjentów z migreną, 26 doświadczyło znacznej poprawy po zaprzestaniu żucia gumy.

Wpływ na trawienie i układ pokarmowy

Żucie gumy może wpływać na regenerację jelit. Jednak guma z ksylitolem nie jest polecana osobom z Zespołem Jelita Drażliwego (IBS). Alkohole cukrowe, jak ksylitol czy sorbitol, mogą nasilać objawy IBS. Żucie gumy może prowadzić do nadmiernej produkcji kwasu żołądkowego.

Jak wybrać zdrową gumę do żucia?

Wybór odpowiedniej gumy jest ważny. Skład gumy ma kluczowe znaczenie.

Zalecenia dla konsumentów

Istnieje kilka prostych zasad wyboru gumy.

• Wybieraj gumy bez cukru.
• Najlepiej wybieraj gumy z ksylitolem.
• Sprawdzaj skład gumy do żucia.
• Wybieraj gumy z jak najmniejszą ilością chemicznych dodatków.
• Szukaj gum zawierających stewię lub naturalne aromaty.

Kto nie powinien żuć gumy?

Niektóre osoby powinny ograniczyć żucie gumy. Osoby z fenyloketonurią muszą unikać gum z aspartamem. Osoby z IBS powinny uważać na gumy z alkoholami cukrowymi. W przypadku problemów ze stawami żuchwy, bólu szczęki lub bruksizmu, skonsultuj się z dentystą.

Jak żuć gumę z głową?

Umiar w żuciu gumy jest kluczowy. Zbyt długie i częste żucie gumy może skutkować problemami zdrowotnymi.

Praktyczne wskazówki

• Ogranicz czas żucia do 10-15 minut po posiłku.
• Uważaj na nadmierne żucie, aby uniknąć problemów ze stawami żuchwy.
• Maksymalna bezpieczna ilość to 2-3 gumy dziennie.
• Zmieniaj stronę, którą żujesz, aby równomiernie obciążać mięśnie.
• Gumę stosuj awaryjnie, gdy nie możesz umyć zębów.

Żuj gumę po każdym posiłku. – Dr Agnieszka Laskus

Inne zastosowania gumy do żucia

Guma do żucia znajduje czasem nietypowe zastosowania.

Guma do żucia dla kobiet w ciąży

Guma z ksylitolem może zmniejszać ryzyko przedwczesnego porodu. Badanie w Malawi wykazało pozytywne efekty. W grupie żującej gumę z ksylitolem, przedwczesne urodzenia wyniosły 12,6%. W grupie kontrolnej było to 16,5%. Niska masa urodzeniowa wystąpiła u 8,9% w grupie z gumą. W grupie kontrolnej było to 12,9%.

Guma z ksylitolem wspiera zdrowie jamy ustnej a nasze nowe podejście do pomocy w porodach dało ekscytujące wyniki – Dr Kjersti Aagaard

Guma z witaminami

Na rynku pojawiają się gumy z dodatkami. Niektóre gumy zawierają witaminy. Mogą stanowić uzupełnienie diety.

Guma do żucia a COVID-19

Trwają badania nad gumą do żucia z białkiem ACE2. Cynamonowa guma z tym białkiem może neutralizować wirusa w ślinie. Może to być prosta metoda zmniejszenia transmisji choroby.

Guma ta oferuje możliwość zneutralizowania wirusa w ślinie, co może oznaczać prostą metodę zmniejszenia transmisji choroby – Dr Henry Daniell

Podsumowanie

Żucie gumy może przynosić korzyści zdrowotne. Dotyczy to głównie zdrowia jamy ustnej. Kluczowy jest wybór gumy bez cukru. Najlepiej sięgać po te z ksylitolem. Żucie gumy może też pomóc w redukcji stresu i poprawie koncentracji. Należy jednak zachować umiar. Nadmierne żucie gumy może prowadzić do problemów. Mogą dotyczyć stawów żuchwy czy bólów głowy. Guma do żucia nie zastąpi codziennej higieny jamy ustnej. Regularne wizyty u dentysty są kluczowe. Wiedza na temat składu gumy i umiar w żuciu pozwolą uniknąć problemów. Wybieraj świadomie i ciesz się korzyściami żucia gumy. Wykres słupkowy przedstawiający odsetek przedwczesnych urodzeń i niskiej masy urodzeniowej w badaniu z gumą z ksylitolem. Wykres słupkowy porównujący odsetek zaburzeń drożności jelit przed i po badaniu z żuciem gumy po operacji.