Czym jest RTG zębów?
RTG zębów to radiografia zębów. To jedno z najczęstszych badań. Wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Pozwala ocenić stan uzębienia pacjenta. Badanie jest szybkie i bezbolesne. Jest całkowicie bezinwazyjne i bezpieczne. RTG zęba to kluczowe narzędzie diagnostyczne. Pomaga w diagnozowaniu chorób zębów. Pokazuje stan przyzębia i sąsiednich struktur. Badanie to jest istotne w protetyce. Pomaga także w ortodoncji.
Rodzaje zdjęć rentgenowskich zębów
Istnieje kilka rodzajów RTG stomatologicznego. Różnią się zakresem i celem. Każdy typ dostarcza innych informacji. Wybór zależy od potrzeb diagnostycznych.
RTG punktowe zęba
RTG punktowe obrazuje pojedynczy ząb. Pokazuje korzeń i otaczającą kość. Jest to badanie wewnątrzustne. Używa się cyfrowych czujników RTG. Technika kąta prostego lub dwusiecznej kąta jest stosowana. Badanie punktowe jest bezpieczne. Dawka promieniowania jest bardzo niska.
Pantomogram (zdjęcie panoramiczne)
Pantomogram to zdjęcie panoramiczne. Pokazuje wszystkie zęby jednocześnie. Widoczna jest też kość szczęki i żuchwy. Obejmuje stawy skroniowo-żuchwowe. Badanie jest zewnątrzustne. Pantomogram nazywa się też panoramą zębów. Jest często zlecany przed leczeniem. Dostarcza ogólnego obrazu jamy ustnej.
Cefalometria (zdjęcie cefalometryczne)
Zdjęcie cefalometryczne jest zewnątrzustne. Pokazuje struktury czaszki z boku. Jest kluczowe w leczeniu ortodontycznym. Pomaga planować przesuwanie zębów. Ocenia wzrost kości twarzy. Wykonuje się je z reguły do 18. roku życia.
Tomografia komputerowa CBCT 3D
Tomografia CBCT daje obraz trójwymiarowy. Pokazuje szczegółowo struktury jamy ustnej. Używa stożkowej wiązki promieniowania. Zapewnia dziesięć razy mniejsze zużycie promieniowania. Czas naświetlania jest krótszy niż przy tradycyjnej tomografii. Jest stosowana w implantologii. Pomaga w skomplikowanych przypadkach. Analiza dróg oddechowych może być wykonana łącznie z tomografią CBCT twarzoczaszki.
Kiedy wykonuje się RTG zębów?
Dentyści często zlecają zdjęcie RTG. Pomaga ono w postawieniu diagnozy. RTG zębów wykonuje się w wielu sytuacjach.
- Wykonać rentgen zębów przed ekstrakcją zęba.
- Wykonać rentgen zębów podczas leczenia kanałowego.
- Wykonać rentgen zębów przy stanach zapalnych miazgi zęba.
Badanie jest potrzebne przy podejrzeniu zaawansowanej próchnicy. Wykonuje się je przy przewlekłych stanach zapalnych. Pokazuje zgorzel lub ropnie. Pomaga wykryć torbiele. Jest niezbędne przy planowaniu leczenia ortodontycznego. Stosuje się je przed zabiegami chirurgicznymi. Pomaga ocenić zatrzymane ósemki. Jest częścią przygotowania do implantacji zęba.
Czy RTG zębów jest bezpieczne?
Ilość promieniowania jest niewielka. Badanie jest bezpieczne dla większości osób. Wiązka promieniowania X przechodzi przez ciało. Aparaty cyfrowe zmniejszają dawkę. Cyfrowa technika RTG redukuje promieniowanie. Pacjent jest zabezpieczony specjalnym fartuchem.
"Dawka promieniowania podczas robienia zdjęcia RTG zębów jest porównywalna do tej, z którą mamy do czynienia zjadając 4 banany."
Dawka promieniowania z pantomogramu wynosi 10 µSv. Taka sama dawka pochodzi z godzinnego lotu samolotem. Promieniowanie podczas przelotu do USA jest 150 razy większe. Dotyczy to jednorazowego zdjęcia w tej technologii.
Przeciwwskazania do RTG zębów
Istnieją pewne przeciwwskazania. Kobiety w ciąży nie powinny wykonywać badania. Dotyczy to każdego okresu ciąży. Muszą poinformować technika o swoim stanie. Potrzebują zgody lekarza prowadzącego. Badania nie wykonuje się u małych dzieci. Osoby niezdolne do współpracy stanowią przeciwwskazanie. Dotyczy to też osób nieprzytomnych. Zaburzenia neurologiczne z mimowolnymi ruchami są przeszkodą.
- Ciąża w każdym jej okresie.
- Zaburzenia neurologiczne, które objawiają się mimowolnymi ruchami.
- Osoby nieprzytomne lub niezdolne do współpracy.
Czy potrzebne jest skierowanie na RTG zębów?
Na badanie RTG zębów nie jest wymagane skierowanie lekarskie. Badania RTG wymagają skierowania z wyjątkiem RTG zębów. Dotyczy to zdjęć punktowych. Skierowanie na pantomogram nie ma terminu ważności. Może być wykonane, dopóki istnieje potrzeba. Badania RTG na NFZ wymagają skierowania. Zasady refundacji NFZ określają liczbę badań. Dorośli mają 2 zdjęcia zębowe na rok. Dzieci i młodzież mają 5 zdjęć na rok. Dorośli mają 1 zdjęcie panoramiczne raz na 3 lata. Dzieci i młodzież mają 1 zdjęcie panoramiczne raz na rok. Zdjęcie cefalometryczne przysługuje 2 razy. Dotyczy leczenia ortodontycznego do 18. roku życia.
Ile kosztuje RTG zębów?
Cena zdjęcia rentgenowskiego nie jest wysoka. Koszt zależy od typu badania. Różni się też w zależności od lokalizacji placówki. Pacjenci prywatnych gabinetów płacą za badanie. Zdjęcia zębów mogą być refundowane przez NFZ. Wymaga to leczenia w gabinecie z umową NFZ.
Oto przykładowe ceny badań RTG:
| Rodzaj badania | Cena (orientacyjna) |
|---|---|
| RTG punktowe (wewnątrzustne) | 25 - 50 zł |
| Pantomogram | 40 - 100 zł |
| Cefalometria | 70 - 100 zł |
| Tomografia CBCT 3D (małe pole) | 140 - 240 zł |
| Tomografia CBCT 3D (szczęka i żuchwa) | 250 zł |
Cennik obowiązuje od 1 lutego 2024 w niektórych placówkach. Cena pantomogramu zazwyczaj nie jest wysoka. Koszt punktowego prześwietlenia zęba to 25-35 zł. Tomografia CBCT twarzoczaszki może kosztować około 270-290 zł.
Jak przygotować się do badania RTG zębów?
Przygotowanie jest proste. Badanie nie wymaga specjalnych działań. Usuń biżuterię z głowy i szyi. Dotyczy to kolczyków i naszyjników. Załóż specjalny fartuch ochronny. Poinformuj technika o ciąży. Kobiety w ciąży potrzebują zgody lekarza. Pantomogram zaleca się wykonywać przed owulacją. Jest to pierwsza faza cyklu miesiączkowego.
- Przed umówieniem się na badanie sprawdź cennik.
- Zgłosić się do gabinetu z aparaturą RTG na miejscu.
Co widać na zdjęciu RTG zębów?
Zdjęcia rentgenowskie to ważne narzędzie. Pozwalają lekarzom zobaczyć wnętrze zęba. Widać struktury korzenia i kości. Promienie rentgenowskie przenikają przez tkanki. Film rentgenowski lub czujnik cyfrowy rejestruje obraz.
Na zdjęciach RTG widać wiele zmian:
- Zmiany w kości wokół zęba.
- Zaawansowaną próchnicę.
- Ewentualne złamania zęba.
- Powodzenie leczenia kanałowego.
- Przewlekłe stany zapalne tkanek.
"Na zdjęciu najlepiej są widoczne przewlekłe stany zapalne tkanek wokół zęba."
Ostre stany zapalne zębów nie są widoczne na RTG. Brak zmian na zdjęciu nie wyklucza ich istnienia. Zdjęcie radiologiczne obrazuje przewlekłe stany zapalne. Pokazuje też ich powikłania. Samo zdjęcie RTG nie zawsze potwierdza stan zapalny. Często potrzebne są dodatkowe badania. Analiza kliniczna jest konieczna. Po otrzymaniu wyników warto skonsultować się z dentystą. Nie należy samodzielnie interpretować wyników badań.
Czy na RTG zęba widać stany zapalne?
Na zdjęciu RTG najlepiej widać przewlekłe stany zapalne. Ostre stany zapalne zwykle nie są widoczne. Zdjęcie pokazuje zmiany w kości wokół zęba.
Jak długo jest ważne zdjęcie RTG zęba?
Zdjęcie RTG zębów jest aktualne przez około pół roku.
Czy kobieta w ciąży może zrobić RTG zęba?
Wykonywanie zdjęcia RTG nie jest przeprowadzane u kobiet w ciąży. Ciąża w każdym jej okresie jest przeciwwskazaniem. Kobiety w ciąży potrzebują zgody lekarza prowadzącego.
Czy potrzebuję skierowania na RTG zęba?
Na badanie RTG zębów (punktowe) nie jest wymagane skierowanie lekarskie. Inne rodzaje RTG stomatologicznego mogą wymagać skierowania. Skierowanie jest potrzebne przy badaniach refundowanych przez NFZ.
Ile kosztuje punktowe prześwietlenie zęba?
Koszt zdjęcia RTG punktowego wynosi zazwyczaj od 25 do 50 zł.
Jaka jest cena pantomogramu?
Cena pantomogramu waha się najczęściej od 40 do 100 zł.
Gdzie wykonać RTG zębów?
Badanie RTG zębów wykonasz w wielu miejscach. Dostępne są specjalistyczne pracownie radiologiczne. Wiele gabinetów stomatologicznych ma własny sprzęt. Możesz znaleźć placówki w różnych miastach. Usługi są dostępne na przykład w Poznaniu. Znajdziesz je też w Warszawie. Wrocław oferuje takie badania. Pracownie działają również w Grójcu i Szczecinie. Warto sprawdzić dostępność i godziny pracy placówki. Pracownie RTG i USG są często czynne od poniedziałku do piątku. Niektóre pracują także w soboty.
