Czym jest zapalenie dziąseł i paradontoza?
Zapalenie dziąseł to powszechna dolegliwość stomatologiczna. Częstość jej występowania może sięgać 50%. Zapalenie dziąsła to wczesny etap choroby. Jest ono zazwyczaj w pełni odwracalne. Zapalenie przyzębia, znane jako paradontoza, to choroba przewlekła. Rozwija się z nieleczonego zapalenia dziąseł. Paradontoza jest uważana za główną przyczynę utraty zębów u dorosłych. Choroby dziąseł i przyzębia stanowią drugie po próchnicy zagrożenie. Prowadzą one do utraty zębów. Paradontoza powoduje niszczenie aparatu utrzymującego ząb w kości.
Jakie są przyczyny chorób dziąseł i przyzębia?
Główną przyczyną zapalenia dziąseł jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Chodzi o niedostateczną częstotliwość mycia zębów. Ważne jest też nieoczyszczanie przestrzeni międzyzębowych. Brak stosowania płynu do płukania jamy ustnej także ma znaczenie. Zapalenie powstaje, gdy płytka nazębna nadmiernie gromadzi się na zębach. Płytka to naturalny lepki biofilm. Kamień nazębny przekształca się z płytki po około dwóch tygodniach. Najważniejszą przyczyną paradontozy jest bakteryjna płytka nazębna. Bakterie stanowią 90% płytki. Kamień naddziąsłowy jest zazwyczaj żółty. Kamień poddziąsłowy jest przeważnie ciemny. Inne przyczyny obejmują niewłaściwą dietę bogatą w cukry. Palenie papierosów również zwiększa ryzyko. Częste podrażnienia dziąseł podczas szczotkowania szkodzą. Zmiany hormonalne wpływają na dziąsła. Stres i osłabienie organizmu mają znaczenie. Niewłaściwa dieta uboga w witaminy i minerały szkodzi. Niektóre leki mogą podrażniać dziąsła. Choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, zwiększają ryzyko. Genetyka może przyczyniać się do paradontozy.
Jakie są objawy zapalenia dziąseł i paradontozy?
Pierwsze objawy problemów z dziąsłami pacjent może zauważyć sam. Krwawienie dziąseł podczas mycia zębów to częsty objaw. Ból i obrzęk dziąseł są sygnałem ostrzegawczym. Recesja dziąseł oznacza cofanie się dziąseł. Wrażliwość dziąseł na bodźce termiczne jest typowa. Nieprzyjemny zapach z jamy ustnej (halitoza) towarzyszy zapaleniu. Swędzenie dziąseł może być obecne. Złe samopoczucie w jamie ustnej jest odczuwalne. Uczucie ruszania zęba to poważny objaw. Drażniący zapach z ust powinien skłonić do wizyty u dentysty. Nadwrażliwość zębów na ciepło lub zimno także jest objawem. Problemy z przyzębiem mogą dotknąć każdego. Występują niezależnie od wieku. W gabinetach coraz częściej diagnozuje się zapalenie dziąseł u dzieci.
Diagnostyka chorób przyzębia
Stan zapalny dziąseł ma rozmaite podłoże. Zawsze wymaga odpowiedniego leczenia. Diagnostyka stanu zapalnego dziąseł jest kluczowa. Przeważnie wiąże się z aktywnością bakterii. Stomatolog przeprowadza badanie jamy ustnej. Może użyć zgłębnika periodontologicznego. Zgłębnik mierzy głębokość kieszonek dziąsłowych. RTG pantomograficzne pokazuje stan kości. Jest to ważne przy podejrzeniu paradontozy. Konsultacja periodontologiczna jest niezbędna przy poważnych problemach. Periodontologia zajmuje się profilaktyką i leczeniem dziąseł.
Leczenie zapalenia dziąseł i paradontozy
Leczenie zapalenia dziąseł jest zazwyczaj proste. Polega na profesjonalnym oczyszczeniu zębów. Skaling usuwa kamień nazębny. Piaskowanie usuwa osady i przebarwienia. Dentysta może przepisać leki przeciwzapalne. W ostrym przypadku może być potrzebny antybiotyk. Leczenie zapalenia przyzębia jest bardziej złożone. Wymaga zaawansowanych zabiegów. Zaawansowany skaling i root planing są konieczne. Polegają na oczyszczeniu korzeni zębów. Antybiotyki miejscowe lub ogólnoustrojowe mogą być stosowane. W zaawansowanym procesie parodontozy niezbędne są zabiegi chirurgiczne. Obejmują kiretaż zamknięty lub otwarty. Kiretaż to oczyszczanie kieszonek przyzębnych. Możliwa jest regeneracja sterowana kości. Przeszczepy łącznotkankowe pokrywają recesje dziąsłowe. Gingiwoplastyka kształtuje dziąsła. Zabiegi tunelizacji są opcją. Przeszczep tkanki łącznej jest stosowany. Unieruchomienie zębów szyną wzmacnia je. Stosuje się systemy szynujące. Lasery wspomagają leczenie stomatologiczne. Urządzenia ultradźwiękowe usuwają kamień. Skalery powietrzne i piaskarki są używane. Instrumenty do polerowania wygładzają powierzchnie. Znieczulenie miejscowe zapewnia komfort. Dostępne jest znieczulenie komputerowe. Sedacja może być opcją dla pacjentów. Leczenie periodontologiczne musi być kontynuowane do końca życia.
Domowe sposoby wspomagające leczenie
Dokładna higiena jamy ustnej w domu jest kluczowa. Myj zęby po każdym posiłku. Zęby należy nitkować i płukać. Dopiero na końcu szczotkuj. Używaj nici dentystycznych codziennie. Stosuj płyny do płukania jamy ustnej. Płyny mogą mieć działanie antybakteryjne. Można także zmienić pastę do zębów. Wybierz pastę działającą na dziąsła. Pasty o działaniu antypłytkowym i przeciwzapalnym pomagają. Miejscowe zastosowanie antyseptyków jest wskazane. Łagodzące płukanki ziołowe do jamy ustnej mogą przynieść ulgę. Pamiętaj, że domowe sposoby są wsparciem. Nie zastąpią profesjonalnego leczenia u dentysty.
Jak zapobiegać chorobom dziąseł i przyzębia?
Profilaktyka jest najlepszą metodą. Regularne wizyty u dentysty są kluczowe. Stawiaj się w gabinecie na skaling i piaskowanie. Zaleca się zabiegi co kilka miesięcy. Codzienne mycie zębów dwa razy dziennie jest niezbędne. Nitkowanie przestrzeni międzyzębowych jest kluczowe. Stosowanie płynów do płukania jamy ustnej pomaga. Zaleca się stosowanie szczoteczek elektrycznych. Odpowiednia dieta oraz unikanie używek są ważne. Ograniczaj cukry proste. Palenie papierosów jest czynnikiem ryzyka. Ograniczaj lub unikaj czynników ryzyka. Zdrowy styl życia wspiera zdrowie dziąseł. Dbałość o pielęgnację domową jest fundamentalna.
- Regularne mycie zębów dwa razy dziennie.
- Stosowanie pasty do zębów o działaniu przeciwzapalnym lub antybakteryjnym.
- Używanie nici dentystycznej codziennie.
- Płukanie jamy ustnej płynami o działaniu antybakteryjnym.
- Regularne wizyty u stomatologa co najmniej raz w roku.
- Regularne zabiegi higienizacyjne u dentysty.
- Odpowiednia dieta i unikanie używek.
Konsekwencje nieleczonych schorzeń przyzębia
Nieleczone zapalenie dziąseł rozwija się w zapalenie przyzębia. Może to prowadzić do utraty zębów. Przewlekłe, nieleczone zapalenia prowadzą do rozchwiania zębów. W ostateczności następuje ich utrata. Najczęstsze konsekwencje to osłabienie i utrata struktur. Dotyczą one struktur otaczających zęby. Nieleczony stan zapalny błony śluzowej może prowadzić do poważnych problemów. Recesja dziąseł jest częstym skutkiem. Paradontoza prowadzi do przedwczesnej utraty zębów. Zapalenie dziąseł wiąże się ze zwiększonym ryzykiem próchnicy. Paradontoza ma związek z chorobami serca. 25% schorzeń serca i układu krwionośnego może wynikać z bakterii. Bakterie przenoszą się z dziąseł.
Kto zajmuje się leczeniem chorób dziąseł?
Choroby dziąseł mogą być leczone przez stomatologów. Specjalistą od chorób przyzębia jest periodontolog. Warto uzyskać konsultację periodontologa. Konsultacja jest zalecana przy nawracających zapaleniach dziąseł. Periodontologia to dziedzina stomatologii. Zajmuje się leczeniem dziąseł oraz przyzębia. Stomatolog, internista, ortodonta także mogą się tym zajmować.
Pytania dotyczące chorób dziąseł i przyzębia
Dotykam lekko językiem zęba i się rusza, co to może oznaczać?
Może to być spowodowane rozchwianiem. Często dzieje się tak z powodu choroby przyzębia. Zachęcam do pilnej wizyty u specjalisty periodontologa.
Mam 57 lat i stwierdzoną paradontozę, co robić?
Choroba leczona wcześniej da mniejsze konsekwencje później. Należy podjąć leczenie u specjalisty.
Czy leki rozrzedzające krew mają wpływ na ekstrakcję zęba?
Lepiej udać się do specjalisty w dziedzinie chirurgii. Będzie mógł w odpowiedni sposób zabezpieczyć ranę po ekstrakcji.
Co zrobić w przypadku nawracających zapaleń dziąseł?
Warto uzyskać konsultację periodontologa. Należy również wykonać RTG pantomograficzne.
Czy paradontoza jest dziedziczna?
Zapalenie przyzębia jest chorobą dziedziczną. Predyspozycje genetyczne mogą zwiększać ryzyko.
Paradontoza należy do grupy chorób społecznych. Prawie 70 proc. osób mieszkających w Polsce boryka się z paradontozą. Zapalenie przyzębia dotyka około 70% osób dorosłych. Zaledwie 5% osób ma gwałtownie postępujące zapalenie. Młodzieńcze zapalenie przyzębia występuje u mniej niż 1% osób. W Europie 40% wszystkich ekstrakcji można przypisać chorobom przyzębia.
W zaawansowanym procesie parodontozy 30% kości jest żywa. W pozostałych 70% występują również komórki martwe. Choroba przyzębia prowadzi do zainfekowania tkanek przyzębia.
