Zęby mleczne – Twój przewodnik po pierwszych zębach dziecka

Czym są zęby mleczne?

Zęby mleczne to pierwsze zęby człowieka. Nazywa się je również mleczakami. Pojawiają się u dzieci w okresie niemowlęcym. Pełnią kluczowe funkcje w rozwoju. Pomagają w nauce przeżuwania pokarmu. Wspierają prawidłowy rozwój kości szczęki. Kształtują zgryz dziecka. Mają wpływ na działanie aparatu mowy. Zdrowe mleczaki są podstawą prawidłowego zgryzu. Wpływają na nawyki higieniczne. Warto o nie dbać od samego początku.

Ile zębów mlecznych ma dziecko?

Każdy człowiek ma dokładnie 20 zębów mlecznych. Dzieci rodzą się z ich zawiązkami. Pełne uzębienie mleczne składa się z 20 zębów. Jest to 10 zębów w szczęce. Jest to 10 zębów w żuchwie. Na tę liczbę składa się 8 siekaczy. Dziecko ma też 4 kły. Posiada również 8 trzonowców. W uzębieniu mlecznym nie ma zębów przedtrzonowych. Nie występują także trzecie zęby trzonowe, czyli ósemki. Prawidłowo rozwijające się dziecko ma około 20 zębów mlecznych.

Kiedy pojawiają się zęby mleczne?

Zęby mleczne zaczynają się pojawiać wcześnie. Zwykle dzieje się to około szóstego miesiąca życia. Proces wyrzynania trwa kilka miesięcy. Pierwsze zęby mleczne mogą być widoczne już w piątym miesiącu życia. Zęby mleczne rosną od szóstego miesiąca. Proces trwa do trzydziestego miesiąca życia. Ostatnie ząbki mleczne wyrzynają się do 30 miesiąca życia. Zwykle proces ząbkowania kończy się około 3. roku życia. Czas wyrzynania się zębów mlecznych to trudny okres. Może być przepełniony bólem i rozdrażnieniem. Poniżej znajdziesz typowy kalendarz wyrzynania zębów mlecznych:

• dolne siekacze środkowe: 6-10 miesięcy
• górne siekacze środkowe: 8-12 miesięcy
• górne siekacze boczne: 9-13 miesięcy
• dolne siekacze boczne: 10-16 miesięcy
• pierwsze trzonowce górne: 13-19 miesięcy
• pierwsze trzonowce dolne: 14-18 miesięcy
• kły górne: 16-22 miesiące
• kły dolne: 17-23 miesiące
• drugie trzonowce dolne: 23-31 miesięcy
• drugie trzonowce górne: 25-33 miesiące

Kolejność wyrzynania zębów mlecznych jest podobna u większości dzieci.

Kiedy wypadają zęby mleczne?

Wypadanie zębów mlecznych to normalny etap rozwoju. Zaczyna się w wieku około 6 lat. Wypadanie mleczaków to całkowicie normalny objaw. Dotyczy to kilkuletniego dziecka. Proces wypadania zębów mlecznych rozpoczyna się pod koniec wieku przedszkolnego. Dzieci zazwyczaj mają pełen zestaw mleczaków do około 6. roku życia. Pierwsze zęby mleczne zaczynają wypadać około 6. roku życia dziecka. Wypadanie zębów mlecznych następuje między szóstym a trzynastym rokiem życia. Zęby mleczne wypadają stopniowo przez kilka lat. Ostatnie z nich tracimy w wieku około 12 lat. Okres wymiany zębów trwa od 6 do 12 lat. Od 6 do 11 roku życia w jamie ustnej są obydwa rodzaje zębów. Utrata zębów mlecznych następuje stopniowo. Nigdy nie wypadają wszystkie zęby jednocześnie. Dzieci, u których pierwsze zęby pojawiły się wcześnie, tracą mleczaki szybciej. Pierwszym objawem jest chwianie się zębów. Zęby mleczne mogą być rozchwiane. To normalne zjawisko przed ich wypadnięciem. Kolejność wypadania zębów mlecznych jest zazwyczaj następująca:

• dolne zęby sieczne przyśrodkowe: 6-7 rok życia
• dolne zęby sieczne boczne: 7-8 rok życia
• górne zęby sieczne: 8-9 rok życia
• kły dolne: 9-12 rok życia
• kły górne, zęby przedtrzonowe oraz zęby trzonowe: 10-12 rok życia

Mleczaki wypadają dzieciom w podobnej kolejności, w jakiej się wyrzynały. Mleczaki pozostają na swoim miejscu, dopóki nie zaczną rosnąć zęby stałe.

Jak zęby mleczne różnią się od stałych?

Zęby mleczne i stałe mają wiele różnic. Zęby mleczne są zazwyczaj mniejsze. Mają barwę biało-niebieską. Zęby stałe są biało-żółto-kremowe. Szkliwo zębów mlecznych jest cieńsze. Jest też słabiej zmineralizowane. Mleczaki mają mniejszą zawartość składników mineralnych. Są przez to bardziej podatne na próchnicę. Mleczaki mają większe ryzyko pęknięcia. Korzenie zębów mlecznych są krótsze i cieńsze. Korzenie zębów stałych są znacznie dłuższe i silniejsze. Zęby mleczne są ustawione bardziej pionowo. Zęby stałe mają 32 zęby. W zestawie stałym są zęby przedtrzonowe i trzonowe. Nie występują one w uzębieniu mlecznym. Rozchwianie zębów stałych jest objawem patologicznym. Rozchwianie mleczaków jest normalne.

Czy mleczaki mają korzenie?

Tak, zęby mleczne mają korzenie. To powszechne pytanie wśród rodziców. Korzenie mleczaków są krótsze od korzeni zębów stałych. Są również delikatniejsze. Korzenie mleczaków mają zakończenia nerwowe. Przekazują one informacje o temperaturze. Reagują też na ciśnienie i ból. Korzeń mleczaka ulega resorpcji. To proces rozpuszczania korzenia. Dzięki temu ząb mleczny może naturalnie wypaść. Proces ten pozwala na przygotowanie miejsca. Jest to miejsce dla wyrzynającego się zęba stałego.

Dlaczego dbanie o zęby mleczne jest ważne?

Zęby mleczne pełnią ważną funkcję. Są kluczowe dla rozwoju dziecka. Ich zdrowie wpływa na przyszłe uzębienie stałe. Zaniedbane uzębienie mleczne prowadzi do poważnych problemów. Może wystąpić próchnica. Może pojawić się nieprawidłowe ułożenie stałego uzębienia. Zbyt wczesna utrata mleczaka niesie poważne konsekwencje. Mogą pojawić się zaburzenia zgryzu. Może nastąpić problem z wymową. Mleczaki przygotowują miejsce stałym zębom. Problemy z zębami mlecznymi mogą prowadzić do komplikacji. Dotyczy to uzębienia stałego.

"Zdrowie jamy ustnej dzieci w tym okresie ma ogromne znaczenie dla ich ogólnego rozwoju."

"Dbanie o zdrowie zębów mlecznych jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju naszego dziecka."

Najczęstsze problemy z zębami mlecznymi

Próchnica jest najczęstszą dolegliwością. Dotyka ona dzieci. W Polsce co drugi trzylatek ma próchnicę. Wielu rodziców wciąż uważa, że mleczaków nie trzeba leczyć. Próchnica mlecznych zębów to problem ogólnoświatowy. Polska ma bardzo wysoki stopień zapadalności na próchnicę. Intensywność jej występowania jest duża. Zepsute zęby mleczne u dzieci są rzadko leczone. Tylko 7% dzieci do lat 3 ma leczone mleczaki. W grupie siedmiolatków jest to 15%. W Polsce nie udało się zmniejszyć zapadalności na próchnicę. Nie zgadza się to z zaleceniami WHO. Częstotliwość próchnicy wzrasta z wiekiem. Zepsute zęby mleczne ma 41% dzieci do lat 3. Aż 90% sześciolatków ma próchnicę. Średnia liczba wypełnień u sześciolatków to 4 zęby. Leczenie zębów mlecznych ma ogromny wpływ. Wpływa na stan uzębienia w przyszłości. Mleczaki są bardziej podatne na próchnicę. Dotyczy to niezbilansowanej diety. Wpływa też na to niedostatek higieny. Ukruszony mleczak może wyglądać niegroźnie. Może jednak otworzyć drogę dla bakterii. Procent dzieci z próchnicą i leczonymi zębami mlecznymi w Polsce.

"W przeciwieństwie do zębów stałych mleczaki posiadają słabiej zmineralizowaną i cieńszą warstwę szkliwa."

Jak prawidłowo dbać o zęby mleczne?

Higiena jamy ustnej jest kluczowa. Należy szczególnie dbać o zęby dziecka. Szczotkowanie mlecznych zębów należy rozpocząć od razu. Stosuj pastę do zębów z fluorem. Musi być dostosowana do wieku dziecka. Dzieci powinny myć zęby dwa-trzy razy dziennie. Mycie zębów powinno trwać 2 minuty. Rodzice powinni nadzorować mycie zębów. Zaleca się nadzór do 10. roku życia. Zalecana ilość pasty zależy od wieku dziecka. Szczoteczki do zębów należy wymieniać. Wymieniaj je co 3 miesiące. Stosuj szczoteczki z miękkimi włóknami. Warto unikać podjadania. Unikaj słodkich napojów przed snem.

Kiedy udać się z dzieckiem do stomatologa?

Regularne wizyty u dentysty są ważne. Zaleca się je co pół roku. Pierwsza wizyta u dentysty powinna odbyć się wcześnie. Najlepiej między 6. a 12. miesiącem życia dziecka. Tylko 6% dzieci odwiedza dentystę w tym wieku. Im wcześniej odwiedzimy stomatologa, tym lepiej. Mleczaki powinny być regularnie kontrolowane. W razie zauważenia nieprawidłowości skonsultuj się ze stomatologiem. Jeżeli masz wątpliwości co do rozwoju zębów, skonsultuj się z lekarzem. Może to być pediatra lub dentysta. W przypadku problemów warto skonsultować się ze specjalistą. Zaleca się regularne wizyty kontrolne. Odbywaj je co 3-4 miesiące.

Usuwanie zębów mlecznych – kiedy jest konieczne?

Usunięcie zęba mlecznego (ekstrakcja) jest ostatecznością. Wskazania do usuwania mleczaków są różne. Może być konieczne przy zaawansowanej próchnicy. Dotyczy to sytuacji, gdy leczenie jest niemożliwe. Czasem usuwa się ząb z powodu urazu. Ekstrakcja jest potrzebna, gdy ząb stały się wyrzyna. Ząb mleczny jednak nie chce wypaść. Należy konsultować takie decyzje ze stomatologiem dziecięcym. Przedwczesna utrata zęba mlecznego może prowadzić do wad zgryzu. Może też powodować inne problemy ortodontyczne. Zbyt wczesna utrata jednego lub kilku zębów niesie poważne konsekwencje. Może to być zaburzenie zgryzu. Może to być problem z wymową.

"Przedwczesną wymianę uzębienia obserwuje się także u dzieci chorujących na łuszczycę lub cukrzycę."

Liczba zębów w uzębieniu mlecznym i stałym. Ząb składa się z czterech tkanek. Są to szkliwo, zębina, cement korzeniowy i miazga. Szkliwo jest najtwardszą tkanką ciała. Cement korzeniowy pokrywa korzeń cienką warstwą. Ma ona grubość 50-100 μm. Zębina jest twardą tkanką. Ma żółtawy kolor. Stanowi większość tkanek zęba. Komórki tworzące zębinę to odontoblasty. Miazga wypełnia jamę zęba. Jest bogato unaczynioną tkanką. Jest również unerwioną tkanką łączną.